5 ธาตุและกว้าทั้งแปด (ตอนที่ 2)

เมื่อเราเข้าใจพื้นฐาน 5 ธาตุ และเรียนรู้ปฏิกิริยาระหว่างกันของธาตุทั้งห้า จากบทที่แล้ว ก็มาทำความเข้าใจต่อกับคุณสมบัติของ 5 ธาตุเบื้องต้นในบทนี้กันครับ

อันว่า 5 ธาตุนั้นคือตัวแทนเชิงคุณสมบัติและปฏิกิริยาต่อกันของสิ่งต่างๆ (ไม่ใช่ คุณสมบัติเชิงองค์ประกอบมูลฐานเหมือนที่หลายๆที่กล่าวกัน) ดังนั้นเราจะพบว่าทุกสิ่งทุกอย่างนั้นสามารถจัดหมู่รวมเข้าในหลัก 5 ธาตุได้ทั้งสิ้น ซึ่งมีมากมายนับไม่ถ้วน ดังนั้นในบทนี้จึงขอเสนอเพียงคุณสมบัติพื้นฐานบางส่วนก่อน ซึ่งเราจะได้พบคุณสมบัติ 5 ธาตุนี้ในบทอื่นๆต่อไปด้วยเช่นกัน

คุณสมบัติพื้นฐานของ 5 ธาตุ

เนื่องจากสรรพสิ่งต่างมีคุณสมบัติของธาตุทั้งห้า ดังนั้นกว้าทั้งแปดเองก็สามารถจัดคุณสมบัติเข้ากับ 5 ธาตุได้เช่นกัน ดังนี้

เฉียน	ตุ้ย	หลี	เจิ้น	ซวิ่น	ขั่น	เกิ้น	คุน
ทอง	ทอง	ไฟ	ไม้	ไม้	น้ำ	ดิน	ดิน
หยาง	หยิน	หยาง	หยิน	หยาง	หยิน	หยาง	หยิน
ทองแกร่ง	ทองรูปพรรณ	ไฟ	ไม้พุ่ม	ไม้ใหญ่	น้ำ	ดินภูเขา	ดิน

เมื่อเราพิจารณาความสัมพันธ์ของกว้าและ 5 ธาตุ จะพบว่ากว้ามีแปดกว้า แต่ธาตุมีเพียงห้า จึงจัดกว้าบางกว้าเข้าอยู่ในธาตุที่ซ้ำกัน แต่หากพิจารณาอย่างละเอียดจะพบว่า แม้สองกว้าในธาตุเดียวกันแต่ยังมีคุณสมับัติของหยิน-หยางที่แตกต่างกัน เช่นใน เฉียน,ตุ้ย ต่างเป็นธาตุทอง แต่เฉียน-ทองเป็นหยาง หมายถึงทองแท้และแกร่งในธรรมชาติและแทนด้วยสิ่งที่อยู่ตำแหน่งสูง ส่วนตุ้ย-ทอง คือทองที่มีคุณสมบัติเป็นทองแต่ไม่ใช่ทองแท้ หรือหมายถึงสิ่งมีค่าอย่างอื่นๆ หรือทองรูปพรรณ ส่วน เจิ้น-ไม้ เป็นหยินหมายถึง ไม้พนา ไม้เล็กไม้พุ่ม แต่ซวิ่น-ไม้เป็นหยาง หมายถึงไม้ท่อน ไม้ซุง ไม้ใหญ่ ส่วนเกิ้น-ดิน เป็นหยางและเกิ้นหมายถึงภูเขา ดังนั้นเกิ้นจึงเป็นดิน-หินที่จับตัวแข็ง หรือดินภูเขา ส่วนคุนคือดินราบ หรือดินที่รองรับสรรพสิ่ง

เมื่อเรานำเอากว้าทั้งแปดมาทำปฏิกิริยาตามหลักห้าธาตุแล้ว เราจะได้วัฏจักรดังรูปล่างนี้

วัฏจักร 5 ธาตุ และ ปากว้า(อัฏฐลักษณ์)

เมื่อพิจารณาจากรูปเราจะสามารถเห็นคุณสมบัติการก่อเกิดส่งเสริม และข่มกันของกว้าได้ ซึ่งสามารถนำหลักนี้ไปใช้ในศาสตร์ต่างๆได้

ดังนั้นอย่าได้เข้าใจผิดว่า กว้าที่ตรงข้ามกันหมายถึงการหักล้างหรือข่มกัน เช่น คนส่วนใหญ่เข้าใจว่า เฉียนกว้า กับคุนกว้าซึ่งเป็นคู่ตรงข้ามกันนั้นคือคู่ปฏิปักษ์หรือข่มกัน ซึ่งความจริงแล้วคู่ตรงข้ามคือการตรงข้ามทางคุณสมบัติและรูปลักษณ์ แต่ไม่ได้หมายความว่าจะต้องข่มกันแต่อย่างใด หากแต่หลักการข่มและเสริมนั้นต้องนำหลักห้าธาตุมาช่วยในการพิจารณาถึงจะ สามารถระบุได้